شیرە ئاڵتوونیەکە یاخود شیری زەردەچەوە چییە ؟ (golden milk)و بەزمانی هندی پێدەوترێت (Haldi Doodh) :
بریتیە لە گیراوەی( شیر + زەردەچەوە+ هەنگوین )
پێکهاتەکانی : کوپێک شیر +کەوچکێکی چا زەردەچەوە+ کەوچکێکی چا هەنگوین یەکێکە لەوگیراوانەی کە سوودێکی زۆری هەیە بۆ ئازاری جومگەکان و ئاوسان و داخورانی جومگەکان . لەزۆر شوێن پێدەوترێت (ئەسپرینی سروشتی) لەبەرئەوەی ئەگەر ڕۆژانە بەڕێکی بخورێتەوە، بەڕێژەیەکی زۆر ئازار کەمدەکاتەوە، هەوکردنی جومگەکان کەمدەکاتەوە لەبەرئەوەی دژە هەوکردنێکی بەهێزە ، ئاوسانی جومگەکان کەمدەکاتەوەو دژەئۆکسیدێکی زۆر باشە . هەروەها کاریگەری هەیە لەسەر بەهێزی ئێسک ، بەهۆی شیرەکەوە کەڕێژەیەکی زۆری کالسیۆمی تیادایە و هەروەها ئەو ماددەی" کۆرکمین" ەی لە زەردەچەوەدا هەیە، بینراوە کە کاریگەرییەکی زۆری هەیە لە پتەوکردنی چڕی ئێسکدا . سوودەکانی تری شیری زەردەچەوە : ١- کاریگەری هەیە لەسەر کەمکردنەوەی زیپکەی دەمووچاو ، چونکە دژەبەکتیریا و دژە کەڕووی تیادایەو پاکژکەرەوەشە . ٢-کاریگەری هەیە لەسەر زیادکردنی گەشەی قژ بەتایبەتی ئەگەر زەیتی گوێزی هندی تێکەڵ بکرێت . ٣- بۆ هەناسە توندی و هەوکردنی کۆئەندامی هەناسەو گیرفانی لووتەکان . لەبەرئەوەی ڕێژەیەکی زۆر دژە بەکتیریاو دژە ڤایرۆسی تیادایە . ٤- بۆ کەمکردنەوەی شێرپەنجە و ڕێگریکردن لێی . ٥- بۆ دابەزاندنی کێش چونکە ڕێژەیەکی زۆر دژە ئۆکسیدی تیادایە . ٦- بەسوودە لە کاتی سەرمابوون و پەتاکاندا و دەشتوانرێت مێخەکی تێکەڵ بکرێت نیو کەوچکی چا . ٧- بۆ کەمخەوی : ئەو ئەمینۆ ئەسیدانەی تیایدایە لەگەڵ تریپتۆفانی ناوی ،خەوەکەت ئارامتر دەکەن بەتایبەتی ئەگەر پێشخەوتن بخورێت و زەنجەفیل یاخود دارچینی تێکەڵ بکرێت . ٨-کۆئەندامی بەرگری بەهێزدەکات ، خوێن پاکدەکاتەوە لەگەڵ کۆئەندامی لیمف ، و جگەر پاکدەکاتەوە لە پاشەڕۆکان، و پێست ڕوون و بریسکەدار دەکات و ئازاری سووڕی مانگانە کەمدەکاتەوە لە ئافرەتاندا . کاریگەرییە خراپەکانی : ١- ئەوانەی نەخۆشی زەغتیان هەیە و فشاری خوێنیان بەرزە دەبێت بە ئاگادارییەوە بیخۆن . ٢- لەهەندێک کەسدا حەساسیەت و خوران دروست دەکات . ٣- زۆر بەکارهێنانی دەبێتە هۆی دروستبوونی بەردی گورچیلە . ٤- بەڕێژەیەکی کەم کاریگەری پاکردنەوەی جگەری هەیە ، بەڵام بەڕێژەی زۆر کاریگەری پێچەوانەو نەرێنی هەیە بۆ جگەر . ٥- لەوانەیە ببێتە هۆی نەزیف و خوێن بەربوونی ڕەحم لە ژنانی دووگیاندا ، بۆیە لەو حاڵەتانەدا دەبێت بەڕێژەی کەم بەکاربێت . ٦- لەوانەیە ئازاری گەدە و دڵتێکەڵهاتن و سەرئێشە دروست بکات . ٧- پێویستە ئەگەر نەخۆشیەکت هەبوو پێش بەکارهێنانی ڕای پزیشکەکەت وەربگریت . تێبینی : ئەم پێکهاتەیە پێویستە ڕۆژانە یەکجار بخورێتەوە ، بەیانیان یاخود شەوان و باشتریشە شەوان پێش خەوتن بخورێتەوە ... بەهیوای سوود بینین ..
د. هەڤین کەمال شاە محەمەد
سەرچاوە : 1-.www.healthline.com 2- www.medicalnewstoday.com 3-www.simplevigan blog.com