ئێستا ئیتر سەرەتاکانی داڕوخان (إنھیار) ی ھەرێمی کوردستان دەستی پێکردوە. داڕوخانێک کە لەگەڵ خۆیدا کێشە و دۆزی کورد دەخاتە ناو تونێڵێکی تاریکەوە.
ئەو قەیرانانەی بەرۆکی ھەرێم و گەلی کوردستانی گرتوە، سەرئەنجامی دیدی پارتی و یەکێتییە بۆ حوکمڕانی. ئەزمونی دەیان ساڵەی حوکمڕانی ھەرێم نمونەیەکی دەگمەنە لە غیابی مۆراڵ لە سیاسەت و حوکمڕانیدا. ئەوەش واتە ئەم ئەزمونە سەرتاپا دژایەتی ھەیە لەگەڵ ئەو بنەما و بەھانانەی بونەتە ھۆی پێکھێنانی.
لە دوای راپەڕینەوە نوخبەی دەسەڵاتدار لە ھەرێم، کێبڕکێ دەکەن لەسەر پایەماڵکردنی بنەماکانی حوکمڕانی ھاوچەرخ و پێکەوەژیانی ئاشتیانەی سیاسی و کولتوری و کۆمەڵایەتی. لە جێگەی پێکەوە ژیانی ئاشتیانە، پەرەیانداوە بە جێگیرکردنی پێکەوە ژیانی ئاغا "سید" و رەعیەت.
نوخبەیەکی دەسەڵاتدار، نیشتیمان و گەلەکەیان لە ناو تراژیدیا و کارەساتدا جێھێشتوە و سەرقاڵی قاچاخچێتی و فەرھودی سامانی وڵاتەکەن و زۆرینەی خەڵکەکەش لە نێوان بەرداشی ناحەزانی دەرەکی و دەسەڵاتداری بێباکی ناوخۆییدا گیریانخواردوە.
لە کاتێکدا سەرەتاکانی داڕوخان و کارەساتی گەورە بۆ گەلی کوردستان دەرکەوتون، حیزب و جوڵانەوە سیاسییە کوردستانیەکان، خۆیان بزر کردوە و ئاسۆیان لێدیار نییە و نازانن ئاراستەیان بەرەو کوێیە و بۆ کوێ دەڕۆن. ھێزە سیاسییەکان و نوخبەی سیاسی و رۆشنبیری کورد بێ دیدەگا و سەرلێشێواو وەک پەرچی دەم ئاو ھەر رۆژە و دەکەونە بەردەم لافاوێک و ھەر فەترەی لە بەرێکی روباری روداوەکانن. بە حەق ئێستا ئێمە لەو شوێنەین کە دەتوانین بڵێین: میلەتی ئێمە کەوتوەتە دەست کۆمەڵێک کوێر کە نازانن ئەم میلەتە بەرەو کوێ دەبەن!
رێک لەم دۆخە تراژیدی و کارەساتئامێزەدا کە میلەتی ئێمەی تێکەوتوە، پرۆسەی سیاسی لە بەغداد کەوتوە و کۆتاییھێاتوە. ئێستا لە بەغداد قەراری بنەڕەتی لای پەڕلەمان و حکومەت و دەزگا و دامەزراوە فەرمیەکان نەماوە. حکومەتی ئێستا لە بەغداد کارتۆن و دیکۆری ئاراستەی زاڵی شیعی/ عروبییە.
ئاراستەیەکی شیعیی/ عروبی ھەنگاوی زۆری بڕیوە لە کۆنترۆڵکردنی دەسەڵات. ئاراستەی زاڵ بەسەر بەغداد و بڕیاری سیاسی عێراقی، ئەجێندای ھەیە یەکەمجار دستبەسەر تەواوی بڕیاری سیاسی لە بەغداد بگرێت، دواتر لە رێگەی بەغداد و دامەزراوە دەوڵەتییە عێراقیەکانەوە لە بەغداد (پەرلەمان، حکومەت، دەزگای دادوەری و سوپا..) دەستبەسەر ھەمو عێراق و کوردستاندا بگرێت و فۆرمێکی حوکمڕانی دیکتاتۆری شیعی/ عروبی بەسەر ھەمواندا بسەپێنێت.
بێ تێگەییشتن لە ناوەڕۆکی ئاڵۆگۆڕە سیاسیەکانی بەغداد، ناتوانین لە کێشەکانی ئێستای ھەرێم تێبگەین. بێگومان کێشە و ململانێی ئێستای نێوان بەغداد و ھەرێم لەسەر پارە نیە، بەڵکو لەسەر سەروەرییە. کەسێک کە پێیوابێت کێشەکە لەسەر پارەیە، کەواتە ھەر لە بنەڕەتەوە لە ناوەڕۆکی کێشەی کورد نەگەیشتوە.
دیموکراسی لە بەغداد کۆتایی ھاتوە و ئاراستەی زاڵ لە بەغداد بڕوای بە دەوڵەتی ئیتیحادی و فیدراڵی و دابەشکردنی دەسەڵاتەکان بەسەر ھەرێمەکاندا نیە. بە ئاشکرا پاشگەزبونەوە ھەیە لە دەستوری عێراقی و ئەو بنەما فیدراڵییانەی لە دەستوردا جێگیرکراون.
بە دڵنیاییەوە ئاگادارم نوخبەی دەسەڵاتدار لە کوردستان چی ھەلومەرجێکی تراژیدی و کارەساتئامێزیان بۆ زۆرینەی چین و توێژە کۆمەڵایەتیەکانی ھەرێم دروست کردوە، بە جۆرێک لایەنی جیا جیای عێراقی و کوردستانی ناجوامێرانە یاری بە شعوری خەڵکی کەمدەرامەتی ھەرێم دەکەن و بۆ ئەجێندای جیا جیا بەکاریان دەھێنن. نابێت کارەسات و دۆخی خراپ عەقڵ و بیرکردنەوەمان پەکبخات و راستیەکانمان لێبشارێتەوە. بە دڵنیاییەوە، چارەسەر راکردن نییە لە گەرمییەوە بۆ ئاگر.
بێگومان، ھێزە باڵا دەستەکانی عێراق، کە سەروەت و سامانی نیشتیمانیی عێراقیان فەرھود و تاڵان کردوە و عێراقی دەوڵەمەندیان کردوە بە کاول و وێرانە، لە خەمی بارودۆخی خەڵکی ئێمە نین. بەڵکو رێک بە پێچەوانەوە، خەریکی داڕشتنی ئەجێندای ترسناکن کە قەیرانی ئێستای کوردستان ئیستیغلال بکەن بۆ گێڕانەوەی کوردستان بۆ سەردەمی کۆیلایەتی بە کۆمەڵ.
پێویست و گرنگە بزانین، کە ھەرێمی کوردستان بەھۆی خراپی نمونە حوکمڕانییەکەیەوە بە ئێستا گەیشتوە و چارەسەریش تەنھا و تەنھا گۆڕانکاری ریشەییە لە سیستەمی سیاسی و حوکمڕانی لە ھەرێم. قەیرانی سیاسی لە ھەرێم، بە کرانەوەی زیاتر و ھەڵکشان بەرەو پێکەوە ژیانی راستەقینەی سیاسی چارەسەر دەکرێت نەک توندکردنەوەی پایەکانی ستەمکاری سیاسی.
ھەروەھا چارەی قەیرانی داراییش، کۆنترۆڵ کردن و کۆکردنەوەی تەواوی داھاتەکانی نەوت و گومرگی دەروازە سنورییەکان و باج و ئنجا شەفافیەت لە بەڕێوەبردن و دابەشکردنی داھاتەکانە.
چارەسەر لە کوردستانە و ھەر لە کوردستانەوە دەستپێبکەن!