عەبدولغەنی كاكۆ
ڕۆمانی (١٩٨٤) كە ساڵی 1948 لەلایەن جۆرج ئۆرویلەوە نووسراوە، دەڵێی بە تەواوەتی پێشبینی ئەوەی كردووە لەدوای كۆتاییهاتنی ڕژێمی نازیزم و فاشیزم و ستالینیزم لێرەو لەوێی دونیا سەدان وردە ڕژێم و پێكهاتەی دیكەی پەیدا دەبن كە تەواوی ڕەهەندەكانی ژیان دەخەنە ژێر هەژموونی حیزبی دیكتاتۆرو دڕندەی ناوەرۆك فشۆڵ و بێ ئامانج.
سەرنج دەدەین ئەو دەسەڵاتانەی كە لەم ڕۆمانەدا پێشبینی كردووە ، چۆن دواتر چارەنووسی تەواوی مرۆڤەكانیان لەدەیان وڵاتی دنیادا گرتە دەست و ژیانیان لە تاكەكانیان كردە دۆزەخێكی گەورە و زۆر شوێنی دنیاش هەتا ئێستا گیرۆدەی ئەو سیستەمە دیكتاتۆریانەن.
دەسەڵاتدارێتی لە سیستەمەكەی ناو ڕۆمانی ١٩٨٤ كە لە ڕێگەی تاكە حیزبێكەوە پیادە دەكرێت ، بۆ ئەوە نییە كۆمەڵگە بەرەو پێشەوە ببات و توانایەكانی تاك پەرە پێبدات، یان ببێتە قوتابخانەیەك بۆ پەروەردەكردنی مرۆڤ و هەوڵدان بۆ فراوانكردنی هیواو ئومێد و كاركردن لەسەر پڕۆژەی وەرچەرخاندنی كۆمەڵگە بۆ قۆناغێكی تازەی ژیان كە زامنی ماف و ئازادیی تاكەكانی بێت..بەڵكو لەم ڕۆمانەدا دەبێتە وەسیلەی لەباربردنی خەونەكانی مرۆڤ، تەنیا ئامانجی تێكشكاندنی كەسایەتیی مرۆڤ و بەكۆیلەكردنیانە.
لەم ڕۆمانەدا حیزب وا لەمێشكی خەڵك دەچەسپێنێ وەك ئەوەی مێژوو لەمەوە دەستی پێكردبێت ،دەسەڵات هەمیشە منەت بەسەر خەڵكەوە دەكات كە ئەگەر ئەو نەبێت ئەوا ژیانی خەڵك ئێستا بەم جۆرە پڕ لە خۆشی و بەختەوەری نەدەبوو، كام خۆشی و بەختەوەری؟ سیستەمەكەی ناو ڕۆمانی ١٩٨٤ هەتا بینەقاقای نوقمی گەندەڵی بووە، هەموو پێداویستییەكی ژیان لە قەیرانە، كاری دەوڵەت تەنیا بریتیە لە كەم كردنەوەی بەشی مانگانەی پێداویستییەكانی خەڵك، لەكاتێكدا بەرپرس و پایەدارەكانی حیزب هەموویان لە كۆشك و باڵەخانەی زۆر خۆش دەژین كەچی خەڵك بەچەشنێك لە خزمەتگوزاری بێبەش كراون، كە هیچ ترووسكایەك لەسایەی دەسەڵاتەكە بەدی نەكەن.
دەسەڵات لەم ڕۆمانەدا هەمیشە خەڵك دەترسێنێ كە مەترسی دوژمنانی وڵاتیان لەسەرەو بۆیە دەبێ هەموو ملكەچی ڕەهای ئەم بن چونكە ئەوە هەر خۆیەتی كە دەیانپارێزێت. تەنانەت ئاستی دیكتاتۆریەتیی ڕەها لەو سیستەمە ترسناكەی ناو ڕۆمانەكەدا دەگاتە ڕاددەیەك كە جارێكی تر مێژوو بنووسنەوە و بە ئەدەبیشدا بچنەوە، بە شێوەیەك كە چەمك و مانای وشەكانیش بگۆڕن. حیزب دەیەوێ تاكەكان لەڕێگەی بیروباوەڕی توندو تۆڵەوە ملكەچ بكات بۆیە پێویستی بە هۆشیاریی تاكەكان نیە، ملكەچی و بیروباوەڕی توندوتۆڵ Strenggläubigkeit واتە چیتربیرنەكردنەوە، واتە پێویست نەبوون بە بیركردنەوە. كەواتە سەیر نییە كە لەنێو سیستەمە دیكتاتۆرییەكاندا ببینین بە شێوەیەكی پلان بۆ داڕێژراو كار لەسەر نابووتكردنی ئەقڵ و بیركردنەوەی خەڵك بكرێ و لەڕێگەی یاساو سیستەمێكی سەقەتی پەروەردەیی و ڕاگەیاندنێكی ئاڕاستەكراوەوە تاكەكان لە توانای بەراوردكردن و ڕەخنەگرتن دابماڵن . ئامانجیشیان لەمەدا تەنیا ئەوەیە كە بەهیچ شێوەیەك مەیلی یاخیبوون نەزێتە ناو هزرو بیركردنەویان و سەرئەنجام دەسەڵاتەكەیان لە بنەوەڕا هەڵتەكێنێت.