پڕسەكا دەستدرێژیێ د وارەكێ ئیغتیساب كریدا!

جاسم محمد شرنەخى

نوسەر و بەرپرسی مەڵبەندی یەکگرتوو لە زاخۆ
  21/11/2020  |    1018 جار خوێندراوەتەوە
ئەو پڕسا دڤان ڕۆژاندا هاتیە ئازڕاندن زۆر یا كارتێكەر و ناخهەژینە، گومەڵگەهێ مەیێ كوردستانێ ئەوێ دناڤ هەمی جیهانێدا سەربلند ب پێگریا خوە ب بهایێن ڕەوشتی هندەك یێن هەوڵ ددن د نهالا بەدڕەوشتیێدا گڕیلەكن خوارێ، لێ سەڕەڕای وێ چەندێ ژی ل دەڤ من نە تشتەكێ سەیربوو بەلكێ بەرۆڤاژی ل بنێ گوهیە زۆر جاران میناكا وێ كریارا بەحس ژێ هاتیە كرن  ڕوی ب ددت د ناڤا جڤاكەكێدا ئەڤە دەهان ساڵە بەردەوام كار ل سەر خرابكرن و هەلوەشاندنا وی دهێتە كرن!!

   دچڤاكەكێدا رۆژانە ستەم و تەعداكرن و دەستدرێژكرن ل سەر مافان د هێنە ئەنجامدان، د وەڵاتەكێدا كومەكەكا خەلكێ مولكێ گشتی ب پاوانێ خوە و بەندا خوە دزانن، ل جهەكێ مافێن گەلەكێ هەژار ڕۆژانە دهێنە ئیغتیصابكرن، ئەها ل ڤێرێ زۆر یا چاڤەرێكریە كتەكا مرۆڤێن باڵادەست، هزر بكن سازی و دەزگەهین گشتی  مولكێ وانایە و گۆڤا وانایە، و وان بیاڤێ هەی گڕا خوەیا نزم و گیانەوەری وەكی حەیوانا د قولاچەكا گۆڤێدا بشكێنن، ل سەر ڕێبازا هەر تشتێ ل ژێر دەستێن وان ئەو ژ سامانێ وانایە، چ بكن ئەو سەربەست و سەربەرداینە!

  هەر چەوان بت ئەڤ پرسە نا هێتە جوداكرن ژ دیمەنێت ڕەشتاریێن ژیوارێ مە، نمۆنەیا وێ مینا پەندا كوردیە ئەوا دبێژت: دەستێ ل سەر گۆزەكێیە، واتە: ئەڤە ئێكە ژ ئەنجامێت پڕۆسیسەكا دەهان ساڵایە ژ خرابكاریا ئیستیغلالكرنا پۆست وسازی و ئەمانەتا گشتی ژبۆ مەرەم و بەرژوەندیێن حەرامێن كەسۆكی ڤێجا چ بۆ تێركرنا دلخوازیێن تایبەت بتن ب دەوڵەمەندكرنا ل سەر حەسێبا نانێ هەژارێن ڤی مللەتی ئەوێ ئەڤرۆ بەهرەكا زۆر ژێ ئاستێ تەعداكرنا ل سەر گەهشتیە كوبیتكا برسیكرنێ، یانژی بكارئینانا وان تشێن جهـ پایەی ژلایێ هندەك دەرۆنپیسێن ڕوەشت هەلوەرایڤە ب دەلیڤە دیتنێ ژبۆ تێركرنا حەزێن گیانوەریێن خوە، و د ڤی بیاڤیدا چەندین جیرۆكێن مەرگەسات هەنە لێ پەردەپۆش كرینە، و ژبەر هەستیاریا وان و سرۆشتێ سوسیولوجیێ جڤاكێ كوردیێ موحافزكار سندۆقا نهێنیان نا هێتە ڤەكرن. 

   بەلێ یا ڕاست ئەوە پەردە ناهێتە هەڵدان ل سەر وان شەرمزاریێن ڕەشێن ڤی جۆرێ گەندەڵیێ، و ئەو چەندە دزڤرت ژبۆ هندەك ئەگەرێن جیاواز، و هەر ئەگەرەك ڤەدگەڕیت ژ بۆ جۆرەكێ قوربانیان، و وەكو میناك دێ بەحسێ دووا بتنێ كین: یا ئێكێ هندەك كەس زوی د كەڤن داڤ و تەڵهێن وان تاوانبارێن بەحس وان بووری، ویا دویێ ئەوە كو گەلەك یا ب زەحمەتە قوربانیێن ڤێ ستەمكاری و تەعداكرنێ ب وێرن راستیا تەحل و دژوار ئاشكەرا بكن، چونكی د ترسن دۆجاری ژلایێ كومەڵێڤە بهێنە ئێشاندن و كێشەیێن چارەنڤێساز و مەتڕسیدار بۆ وان پەیداببن، و ئەگەر چ نەبت ب چاڤێ نزمدیتن و گومانێ بەرێخوەدان ل وان بهێتە كرن، لەوا ئەو كەسێن هەولێن تەعداكرنا نامیسێ هەمبەر وان تێنە كرن خوە تێ دگەهینن ئەگەر پەلەكێ ب ئەزمانێ خوەڤە بدن زۆر باشترە ژ وێ هزرا د هۆشا كوڵەكتیڤی (ئەقلێ جەمعی)یێ كوریدا دەنگەڤەدانەكا ب سەهم هەی: "هەوچەی هەتكربرنەكا مەزنتر نینە"، ب مخابنیڤە بێ دەنگیێ د هەلبژێن، هەلبەت ئەڤە هەلویستەكێ نیگەتیڤ و باندۆرەكا خراب هەیە ل سەر ئیمناهیا جڤاكی، گومان تێدا نینە ژی هاریكاریە ژ بۆ چەپەڵان بەردەوامیێ ب دن پیسی و بێخێریا خوە مادەم كەسەك ژ قوربانیان نەوێرن لێڤا بنی ل یا سەری بدت و رویێ وان یێ قرێژی خوەیا بكت!


   ڕویێت گۆرگان زۆر جاران ل سەر شاشەیێن تیڤیان هاتینە ئاشكەراكرن و سیرێن وان هاتینە سپیكرن ژلایی قوربانیێن وان، لێ قەت نە ل كوردستانێ بەلكی ل وەڵاتێن دیتر، هندەك جاران خەلكەكێ دۆسەیا گەندەڵیا ئیستیغلالكرنا پۆستێن گشتی ژ بۆ دەستدرێژیا سكسی دەیناناینە ل سەر مێزێ و هەتا د بەرنامێت : Talk Show دا پەیڤین ب گەرمی ل دۆر هاتیە كرن، و هەمی بەرپەرێن ڕەشێن وەرپێچای هاتینە وەرگێڕان.

بڕاستی باوەری و ژدان و ڕەوشت ل سەر مەهەمیان فەرزدكت ئەم پاڵپشت و بەڕەڤان بن ل قوربانی ڤێجا ئەو كی بت و كیژان ڕەخ بت، و دژی لایەنێ ستەمكار ڕاوەستین، و ئەڤێ دەلیڤەیا بۆ وان هاتیە ڕائێخستن كو بێ دەنگیە دڤێت ئەم تێك بدین دا ل وان ببیتە ژەهر، و نە ئەڤە بتنێ ژی بەلكی هەر هوكارەكا ببتە رێخوەشكر ژ بۆ پەیداكرنا ڤێ جۆرێ گەندەڵیێ ئەركێ جڤاكێ كوردیە رێكێ لێ بگریت.

    ڤێجا هەتا ئەگەر ژ ژلایێ ژنان ژی بتن كو بڕاستی ژی زۆر جاران هندەك دبنە هاریكار ژ بۆ نێرە گورگێن بناڤ مڕوڤ كێلبێن خوە بهەسین ژ بۆ گۆشتێ مێیان، ئەوێن ب ڕەفتار و ساتیلێن كارلێكەر، ب خەملاندنا خوەیا دویری هەتا سنج و سڕۆشتی كار و پیشەیان ژی، ژبلی كو بێژین: دویری بهایێن دیندارییە ژی، و ئەو كچ و ژنە وە دكن گلیزێ دەڤێن هندەك زەڵامان بهێتە خوار، ڕاستە كەس نە شێت گوننەهێ هەمیێ ژی بێخت ستویێ ڤان جۆرە ئافرەتان ژی، ژبەركو ئەگەر ژن ب لێكدان و جلێن ڕێزگر بچیتە كارێ خوە وی دەمی ئەم نكارن گرەنتیێ ب دین كو دێ دەڤێن هەمی گورگان هێنە لغاڤكرن و گڕێدان، چونكی ل گەلەك وەڵاتان هەڤرۆشیبۆن – تەحرروش- بخۆ ل سەمتا پاڵەپۆشان ژی هاتیە كرن، لێ داتایێن ڤەكولینیان دبێژنە مە ڕێژەیا وێ زۆر زۆر گێمترە ژوان كچ و ئافرەتێن - بۆ میناك - بێژین ب ڤیزۆن و ب سترێچ و جلكێن بێ ستار دەردكەڤن و دچنە سەر كارێن خوە، هەتا گۆتنەكا خرابا لۆژیكی هەیە دناڤا زەڵامێن سەربەردایدا ل سۆشیال میدایێ بەڵاڤبوویە دبێژت: "ئەگەر بەركرنا ڤیزۆن و سترێچا ئازادیا كەسۆكی بت، هەلبەت هەڤرۆشیبۆن ئەركەكێ نیشتمانیە"، لێ هەر چەوانبت ئەڤ گۆتنا بێ ڕەوشتی دڤێت بهێتە ڕەتكرن، و فەرە رێك  ل هەمبەر هەوڵێن ژناڤبرنا ڕەوشتی بهێتە گرتن – چ ژ لایێ ژنان بت یانژی زەڵامان بت  چ كەسۆكی بت یانژی سیستەماتیك و رێكخستی بت، چونكی كوشتنا ڕەوشتی ئانكو كاڤلرنا جڤاكی هەمیێ.

زیاتر